Działanie mechanizmu sublimacji

SUBLIMACJA jest według Laughlina mechanizmem obronnym operującym poza świadomością jednostki, którego działanie polega na tym, że zblokowane nie akceptowane przez jednostkę popędy są rozładowywane i wyrażane w kanałach aprobowanych i akceptowanych przez jednostkę i grupę społeczną, w której żyje. W procesie sublimacji KIERUNEK i CEL działania wypartego popędu zostaje zmieniony i skierowany na nowe obiekty (Laughlin, 1963, s. 79).

Działanie mechanizmu sublimacji polega głównie na przekształcaniu w nowe kanały popędów agresywności i seksualnych. Sublimacją jest zaspokajanie pragnień seksualnych w nieseksualnej aktywności. Sublimacją jest zamiana infantylnych seksualnych celów i zainteresowań na inne nieseksualne i społecznie aprobowane. Sublimacja jest metodą przystosowywania się do sytuacji konfliktowej, polegającą na tym, że jednostka znajduje społecznie aprobowane drogi dla bezpiecznego rozładowania własnych pragnień i życzeń.

Sublimacja działa w połączeniu z innymi mechanizmami obronnymi: z wypieraniem, kompensacją, identyfikacją, substytucją. Laughlin opisuje przypadek pacjenta, który jako małe dziecko ujawniał skłonność do reakcji agresywnych o charakterze sadystycznym. Męczył małe zwierzęta. Miał szczególne upodobanie do używania broni, noży, ostrych narzędzi. Działania te spotkały się z ostro wyrażoną dezaprobatą najbliższej rodziny i zostały zahamowane. Kiedy chłopiec stał się starszy, odkrył w sobie zainteresowania i zamiłowanie do studiów medycznych, a na studiach zaczął specjalizować się w chirurgii. Wielka chirurgia dostarczyła mu społecznie aprobowanego kanału do rozładowania wypartych agresywno-sadystycznych tendencji.

Mechanizm obronny sublimacji rozwija się stopniowo. Może też działać okresowo, w zależności od nasilenia wypartych i zablokowanych popędów i pragnień jednostki, która „natrafia” w ciągu życia na sposobności sublimowanego rozładowania otamowanych tendencji. Tak np. zahamowane pragnienia seksualne mogą być sublimowane w robieniu kariery instruktora sportowego, u dziewcząt sublimacja części wypartych pragnień do bawienia się kałem wyraża się jako zamiłowanie do hodowli kwiatów, przesadzania ich, grzebania się w ziemi (Laughlin, 1963, s. 98 – 110).