Motywy, które pobudzają człowieka do działania

Szczególne znaczenie motywacyjne posiadają emocje głębokie. Mogą one być rozpatrywane, tak jak i inne stany emocjonalne, w związku z potrzebami i ich rolą w życiu człowieka. Ten, który mimo wychowania i wzorów otoczenia nie odczuwa potrzeby opiekowania się innymi lub potrzeby afiliacji, nie będzie rzecz jasna dążył do ich zaspokojenia i nie będzie też przeżywał emocji ujemnych, jakie wywołują nadmierne trudności na drodze do celu, ani dodatnich towarzyszących jego osiągnięciu. Chcąc by wysiłki wychowawcze doprowadziły do pełnego wykształcenia uczuć wyższych – tj. moralnych, estetycznych, wrażliwości na cierpienia innych, twórczych ambicji czy dociekliwości badawczej – dążymy do wykształcenia pożądanych potrzeb. Darmo by apelować do uczuć, jeżeli nie znajdują one oparcia w potrzebach człowieka. Rodzice pragnąc dziecko nauczyć porządku dążą do tego, żeby w przyszłości dbało ono o porządek z „własnej potrzeby”, a nie tylko na prośbę czy polecenie. Z chwilą gdy potrzeba taka zostanie ugruntowana, dalsze oddziaływanie staje się zbędne. Własne przekonania i doznania emocjonalne stanowią wówczas pobudkę do działania i wzmocnienia nawiązanych sposobów reagowania.

Motywy, które pobudzają człowieka do działania, są złożone i wynikają z niezaspokojonych potrzeb zarówno biologicznych, jak i nabytych (które powyżej nieco sztucznie oddzielono od siebie). Dlatego też analiza zachowania się nie może polegać na dobieraniu do znanego celu domniemanej potrzeby. Różne bowiem motywy skłaniają jednostkę do tego samego celu. Pragnienie np. uzyskania odpowiedzialnego stanowiska w drodze trudnego konkursu wypływa niekiedy z chęci zaspokojenia potrzeby wyróżnienia się, uznania, lub motywem sięgania po to samo stanowisko jest chęć zyskania władzy i kierowania innymi. Przyczyna jednak może być jeszcze inna, np. pragnienie zabezpieczenia egzystencji rodzinie, wynikające z silnej potrzeby opiekowania się najbliższymi. Często, w odróżnieniu od podanych tu przykładów, szereg przyczyn, a nie jedna, ukierunkowują czyjeś działanie i utrzy- mują aktywność na poziomie dającym szanse osiągnięcia celu. Wówczas motywy wynikają z niezaspokojenia kilku potrzeb wpływających łącznie, choć w różnym stopniu na kierunek i intensywność działania.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>