Daily Archives 8 listopada 2015

Od Heymansa do Eysencka (o wymiarach osobowości)

Cechy schizotymiczne oraz cyklotymiczne stanowią dwa przeciwległe bieguny jednego wymi aru osobowości, a właściwie wiązki wymiarów. Określenie wymiar, używane przez wielu psychologów opisujących osobowość, staje się przydatne, zwłaszcza gdy zachodzi np. potrzeba nie tylko stwierdzenia obecności jar kiejś cechy lub jej braku, i nie tylko stopnia jej nasilenia, ale nadto wskazania, że im intensywność danej cechy jest mniejsza, tym wyraźniej zaznacza się cecha przeciwstawna. Takie zależności zachodzą w przypadku wymiaru schizotymia – cyklotymia, introwersja – ekstrawersja i szeregu innych.

dalej

Traktowanie sytuacji stressowych jako uszkadzających lub urazowych

Podobne sugestie nasuwa praca, której autorzy (E. S. Paykel, B. A. Prusoff i E. H. Uhlenhuth, 1971) zajęli się konstrukcją, i zastosowaniem „skali wydarzeń życiowych”. Badanych proszono o określenie w jakim stopniu (w punktach od 0 do 20) każde z tych wydarzeń (których pełna lista obejmuje 61) jest wydarzeniem wytrącającym z równowagi, denerwującym. Zwraca uwagę, że określenie „stress” odnoszone jest głównie do wydarzeń uznanych za wyraźnie niekorzystne lub traumatyżujące (catastrophic gvents).

dalej

Co to jest „nerwowość” – kontynuacja

Człowiek twórczy, obojętne malarz, pisarz, aktor, naukowiec, architekt czy rzemieślnik z prawdziwego zdarzenia, na ogół nie potrafi rozwiązać właściwych sobie problemów, zwłaszcza trudnych problemów, pozostając w stanie pełnej stabilności emocjonalnej, jakby powiedział Eysenck, miłego odprężenia i spokojnego czuwania. Tak od biedy można układać zamek z klocków mając wzór przed oczami lub pisać okolicznościowy referat, który już autora przyprawia o ziewanie. Próby jednak uporania się z jakimś autentycznym problemem naukowym, literackim, odnajdywanie poprzez mozolną pracę, niepowodzenia i rozterki trafnej koncepcji twórczej, są działaniami, które wyzwalają stan emocjonalnego napięcia, nierzadko przykrego, niepokój – a również reakcje chaotyczne, niecelowe, świadczące o dezorganizacji zachowania. Poszukiwanie, nieodłącznie związane z pracą twórczą, prowadzi czasem do przelotnych, ale zupełnie wyraźnych natręctw i zaskakujących dla otoczenia reakcji, w czym przejawiać się może niedostrzeganie problemów codziennego życia.

dalej