INTELEKTUALIZACJA

Intelektualizacja jako mechanizm obronny polega na rozumowym analizowaniu uczuć, pragnień, zachowań własnych i cudzych, które budzą lęk i obniżają dobre mniemanie o sobie. Zajmowanie się drażliwym problemem na płaszczyźnie intelektualnej pozbawia ten problem przykrej emocjonalnej otoczki. Jednocześnie rozmawianie o problemie, myślenie o nim, analizowanie go jest jakąś formą kontaktu z nim bez odczuwania przykrych uczuć.

Intelektualizacja jako mechanizm obronny często przyjmuje postać racjonalizacji, niekiedy zaś substytucji oraz kompensacji. Intelektualizacja nie dopuszcza do uświadomienia tego, co zostało wyparte, i w ten sposób wzmacnia wypieranie.

Jest to mechanizm obronny zaliczany przez Laughlina do mechanizmów obronnych wyższego rzędu, mniej prymitywny od innych. Intelektualizacja może przyjmować zabarwienie mechanizmu obronnego wycofywania się. Ma to miejsce wtedy, kiedy jednostka unika rozładowania jakiegoś popędu w zewnętrznym działaniu, np. własnej agresywności czy seksualizmu, wycofuje się z działania i zajmuje się problemem tylko drogą myślenia o nim i rozumowego analizowania go.

Laughlin podaje dobry przykład racjonalizacji intelektualizacji występujący u pewnej młodej damy, która tłumiła i wypierała swoje pragnienia seksualne. Lubiła jednak rozważać problemy seksualne na płaszczyźnie naukowej. Zawzięcie dyskutowała nad poglądami Freuda i Kinseya w tej dziedzinie. Interesowała się historią badań tej problematyki i socjologicznymi teoriami zachowań seksualnych (Laughlin, 1970, s. 474-476).

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>