Jest to tendencja do przewyższania innych, ale nie w tym, co człowiek rzeczywiście sobą reprezentuje, czy w tym, co łączy się z jego zawodem, rolą społeczną, ale przewyższanie innych innymi czynnościami. I tak dobry obraz siebie we własnych oczach zależy od tego, czy jest się w czymś „bardzo dobrym”. A więc, czy się jest bardzo dobrym kochankiem, sportowcem, pisarzem, pracownikiem. Przy czym chodzi tu o wydawanie się bardzo dobrym samemu sobie, o bycie bardzo dobrym we własnych oczach. Oczywiście chodzi także i o to, aby być bardzo dobrym w oczach innych, i brak uznania ze strony innych sprawia, że człowiek kierujący się taką potrzebą czuje do nich urazę.
Potrzeba ta wyraża się także w skłonnościach do niszczenia i destrukcji. Charakterystyczne dla tej potrzeby jest ciągłe popędzanie siebie do coraz większych wyczynów. Opieranie się temu napędowi do coraz większych wyczynów powoduje silne, przenikające całe życie psychiczne lęki. Innym lękiem, który jest charakterystyczny dla tej potrzeby, jest lęk przed niepowodzeniem. Niepowodzenie interpretuje się przy tym jako „upokorzenie”, podobnie jak utratę uznania i aprobaty społecznej czy utratę podziwu dla własnej osoby w oczach innych w dwóch poprzednio omówionych potrzebach.
Potrzeby 8, 9 i 10 zalicza Horney do ogólniejszego trendu polegającego na dążeniach do absolutnej wyższości nad innymi. Potrzeby te mogą występować wszystkie trzy w ramach tego wspólnego trendu lub na trend do absolutnego przewyższania innych mogą składać się dwie potrzeby lub nawet jedna. Tak np.’potrzeba podziwu i uznania dla własnej osoby może łączyć się z lekceważeniem społecznego uznania.
Neurotyczna potrzeba wystarczania samemu sobie i niezależności. Potrzeba ta wyraża się w przymusie „niepotrzebowania niczego”, niewiązania się z niczym, niepodlegania niczyim wpływom. Każde tego rodzaju „związanie” traktuje osoba ujawniająca tę potrzebę jako osobiste zagrożenie i niebezpieczeństwo zniewolenia. Poczucie bezpieczeństwa ludzi mających taką potrzebę zależy od tego, w jakim stopniu udaje im się zachowywać dystans do ludzi, spraw i rzeczy i w jaki sposób udaje się odseparować.
Lęki tej potrzeby to niepokoje przed tym, że będzie się potrzebowało innych, że zajdzie konieczność uzależnienia się od jakichś więzów. Jest lęk przed ściślejszym związkiem, zbliżeniem się do innego człowieka, a także lęk przed miłością.
Leave a reply