Reakcje potrzeby poniżania się wyrażają się w biernym poddawaniu się działaniu sił zewnętrznych, w akceptacji kary, nagany, krytycyzmu. Potrzeba ta przejawia się w wyrzekaniu się czegoś, w fatalistycznej rezygnacji, przyznawaniu się do błędów, niższości, robieniu źle. W wyznawaniu grzechów, ganieniu, pomniejszaniu siebie.
Uczucia charakterystyczne dla potrzeby poniżania się: rezygnacja, wstyd, poczucie winy, pokora, utrata nadziei, rozpacz. Naciskami wywołującymi tę potrzebę są: agresywność i dominowanie innych osób.
Potrzeba poniżania się wyraża się w przyjmowaniu biernej, potulnej, służalczej postawy. Stawaniu z boku, pozwalaniu bez protestu, aby inni zmuszali do czegoś lub dominowali. Wyraża się w akceptacji nagan i kar, pozwalaniu na to, aby inni czegoś pozbawiali. Pozwalanie bez odwetu na zadawanie ran fizycznych.
Inne objawy to: wyrażanie żalu za grzechy, samooskarżanie siebie, robienie czegoś dla wyrównania własnego zła, pokutowanie za grzechy, upokarzanie siebie itp. Potrzeba poniżania się łączy się z potrzebami doznawania opieki i oparcia, ekshibicjonizmu, seksualną, agresywności. Wchodzi w konflikty z potrzebami bezpieczeństwa, stowarzyszania, uległości (M u r r a y, 1953, s. 161 -164).
Leave a reply