Daily Archives 19 grudnia 2015

Uwagi te przywodzą na myśl twórców tego rodzaju co Proust, o którym pisa! Tadeusz Żeleński, że „Nie ma dziś czytelnika – a może i nie czytelnika – Prousta, który by nie wiedział o jego chorobie, o jego światowych sukcesach, o jego późniejszym odosobnieniu, o jego dostatku, hojności, neurastenii, dziwactwach, o heroizmie wreszcie, z jakim do ostatniego tchnienia pracował, uzupełniał swe dzieło, spożytkowując jako materiał twórczy własne cierpienie, niemal własną śmierć” (1965, s. 5). Trudno w tak krótkich słowach powiedzieć więcej, niż to potrafił Boy znając jak mało kto spuściznę myślową i warsztat twórczy Prousta.

Podsumowując dotychczasowe rozważania wydaje się, że niezależnie od tego czy uważa się za właściwsze określenie „sytuacja trudna” czy „sytuacja stressowa”, to żadne z nich nie powinno sugerować przede wszystkim czynników szkodliwych, lecz różne. A więc złożone zadania, czynniki zakłócające działanie (w różnym stopniu), sytuacje wywołujące wzmożone napięcie emocjonalne a zarazem pociągające człowieka właśnie ze względu na tkwiący w nich element trudności, przeszkody dające się pokonać oraz przeszkody udaremniające poważne dążenia i wyzwalające przykre emocje, sytuacje zagrażające zaspokojeniu drobnych zamierzeń i sytuacje groźne dla życia – słowem: różne, tak szkodliwe jak i korzystne, bo takie są chyba w istocie sytuacje trudne występujące w życiu człowieka.