Mechanizm obronny konformizmu

Innym również nieostrym kryterium, które można wykorzystać dla oceny działamy mechanizmów obronnych, jest odpowiedź na pytanie: czy mechanizmy obronne pomagają, czy przeszkadzają rozwiązywać stojące przed określonym człowiekiem zadania życiowe. Czy pomagają, czy utrudniają przystosowanie się do różnych sytuacji życiowych: pracy, nauki, małżeństwa, znoszenia niepowodzeń.

Wreszcie trzecim kryterium, za pomocą którego możemy próbować ocenić działanie mechanizmów obronnych, jest to, czy wspomagają one wszechstronny rozwój osobowości, czy ten rozwój hamują. Reakcje wypierania np. mogą spowodować, że całe obszary życia stają się. dla człowieka niedostępne.

Mechanizm obronny konformizmu wprawdzie zabezpiecza jakie takie poczucie bezpieczeństwa, ale zuboża samodzielność jednostki, a jeżeli jest to konformizm zachowania w stosunku do grup społecznych mało- wartościowych, to wręcz rozwój psychiczny wypacza.

Najogólniej można powiedzieć o mechanizmach obronnych, że są to sposoby przystosowania sztywne, odznaczające się przesadą, pochłaniające dużą ilość energii psychicznej, a więc nieekonomiczne.

Jednym z głównych czynników, dzięki którym te schematy przystosowania funkcjonują w osobowości, jest zbyt surowy i niedostosowany do możliwości jednostki system nakazów i zakazów. System norm i wzorów przystosowania uznany za własny oraz niedostosowany do własnego wyposażenia psychicznego, fizycznego i społecznego obraz i ideał siebie.

Zespoły cech i reakcji składających się na dojrzałą i niedojrzałą osobowość

Większość współczesnych psychologów mówiąc o osobowości ma zazwyczaj na myśli jakąś ORGANIZACJĘ CAŁOKSZTAŁTU życia psychicznego jednostki. Tak np. znany psycholog angielski Eysenck określa osobowość jako względnie trwałą i stałą organizację charakteru, temperamentu, intelektu oraz konstytucji fizycznej osoby, determinującą specyficzny sposób przystosowania się jednostki do otoczenia (Eysenck, 1970, s. 2).

Według Warrena i Carmichela osobowość jest jednolitą psychiczną organizacją ludzkiej istoty na określonym etapie jej rozwoju obejmującą charakter, intelekt, temperament, uzdolnienia, postawy moralne i wszelkie inne postawy wytworzone w ciągu życia jednostki (W arren, Carmichel, 1930, s. 330).

Cytowany często w literaturze psychologicznej Allport ujmuje osobowość jako dynamiczną organizację tych psychofizycznych systemów jednostki, które determinują jej specyficzny sposób przystosowania się do otoczenia (Allport, 1949, s. 48).

Najprostszym elementem, jaki wyróżniamy w organizacji całokształtu życia psychicznego jednostki zwanego osobowością, są REAKCJE. Określa się je zazwyczaj jako wszelkie ZMIANY w organizmie jednostki zachodzące pod wpływem działania bodźców z wewnątrz bądź z zewnątrz jednostki. Przykładem reakcji może być wrażenie ciepła lub zimna, uczucie lęku, wykonanie jakiegoś ruchu, zblednięcie lub zaczerwienienie się, pojawienie się jakiejś myśli.

Reakcje osobowości występują zazwyczaj w typowych grupach, UKŁADACH, nazywanych specyficznymi grupami reagowania lub schematami reagowania. Na schemat reagowania lub schemat zachowania składa się zazwyczaj kilka grup różnych reakcji, które są wyzwalane określoną sytuacją życiową czy grupami bodźców.