Zdaniem Murraya, każdy człowiek posiada charakterystyczną dla siebie wiązkę potrzeb, w której aktualnie jadna potrzeba dominuje, a inne są jej podporządkowane. Przewaga jednej potrzeby nad innymi może ulegać zmianie w zależności od okresu rozwojowego danej jednostki, w którym określone potrzeby mogą być więcej czy mniej „ważne” w procesach przystosowawczych.
Ostatnią prawidłowością funkcjonowania potrzeb określoną przez Murraya jest stwierdzone doświadczalnie zjawisko popadania w konflikty potrzeb o przeciwnych tendencjach. Zjawisko to zachodzi wtedy, kiedy przynajmniej dwie potrzeby w tym samym czasie znajdują się w stanie gotowości do reagowania. Zewnętrznym objawem konfliktu może być napięcie emocjonalne, zahamowania w reagowaniu. Najczęściej w konflikty popadają: potrzeba bezpieczeństwa i potrzeba seksualna, potrzeba dominowania i potrzeba podporządkowania się, potrzeba stowarzyszania się i potrzeba izolacji. Tego typu konflikty Murray nazywa ambitendencją (Murray, 1953, s. 85 – 88).
Murray wyróżnił 27 potrzeb psychicznych. Lista ich jest następująca:
– 1. Potrzeba unikania urazu fizycznego
– 2. Potrzeba unikania urazu psychicznego ze strony innych
– 3. Potrzeba unikania urazu psychicznego we własnych oczach
– 4. Potrzeba poniżania się
– 5. Potrzeba wyczynu
– 6. Potrzeba stowarzyszania
– 7. Potrzeba agresywności
– 8. Potrzeba autonomii
– 9. Potrzeba kompensacji
Poznanie siebie jako forma autopsychoterapii
Potrzeba ta wyraża się w następujących reakcjach i zachowaniach: zabezpieczania się np. środkami przeciwpożarowymi, stosowaniem leków profilaktycznych, przesadną ostrożnością w planowaniu jakiegoś przedsięwzięcia. Człowiek, który ma silnie rozwiniętą tę potrzebę, wycofuje się z sytuacji niebezpiecznych i trudnych, kryje się przed wrogami, staje z boku, aby być nie zauważonym.
Potrzeba unikania urazu fizycznego wyraża się też w przeżywaniu lęku przed chorobą, śmiercią, w unikaniu większych wysiłków, w przeznaczaniu nadmiernej ilości czasu na sen i odpoczynek.
Potrzeba ta wchodzi w fuzje z potrzebami usprawiedliwiania się i unikania potępienia ze strony innych. Popada w konflikty z potrzebami wy- się, podniecenie, czerwienienie, pocenie się. Podejrzewanie wrogiej opinii, wrażliwość na zranienie ze strony innych. Unikanie lub przerywanie czynności, których nie można dobrze wykonać. Unikanie towarzystwa osób wyżej stojących, wzgardliwych. Stowarzyszanie się z niżej stojącymi. Robienie się chorym, aby uniknąć przykrej sytuacji.
Potrzeba unikania upokorzenia we własnych oczach wyraża się też tłumieniem lub zapominaniem upokorzeń i niepowodzeń. Fuzje tworzy z potrzebami usprawiedliwiania się, ekshibicjonizmu (demonstrowanie doskonałości, aby odwrócić uwagę od tego, co poniżające) i poniżania się. Wchodzi w konflikty z potrzebami wyczynu, dominowania, agresji, nabywania, seksualną i stowarzyszania (M u r r a y, 1953, s. 192 – 194). I
Leave a reply