IDEALIZACJA

Laughlin określa idealizację jako mechanizm psychiczny polegający na tym, że człowiek PRZECENIA i emocjonalnie wyolbrzymia znaczenie jakiegoś obiektu czy osoby. Przecenianie znaczenia osoby lub obiektu wyraża się zazwyczaj jako kierowanie na te osoby lub obiekty uwagi, interesowanie się nimi, nadawanie im wielkiego znaczenia, wyolbrzymianie cech „dobrych” i niedostrzeganie „złych”.

Przedmiotem idealizacji jest zazwyczaj rzecz, osoba, sprawa, którą obdarza się uczuciem. Obiekt ten jest przesadnie wychwalany, przeceniany, przywiązuje się doń nadmierną wartość.

Idealizacja jako mechanizm obronny spełnia różne funkcje. Może spełniać funkcje BLOKOWANIA dostępu do świadomości wypartych uczuć wrogości. W ten sposób przesadna idealizacja ojca przez syna służy blokowaniu wypartych wrogich uczuć wobec ojca. Laughlin podaje jako przykład takiej idealizacji Hamleta, który idealizował postać ojca, mając kompleks Edypa.

Idealizacja może służyć jako obrona przeciw pomniejszaniu siebie, przeciw urazom miłości własnej. Młody mąż, który ożenił się z puszczal- ską panną, idealizuje ją, aby nie dopuścić do uświadomienia sobie bolesnych i przykrych dla niego informacji.

Idealizacja może służyć jako mechanizm nie dopuszczający do ponownego przeżywania przykrych przeżyć. W ten sposób młody człowiek, który stracił w wypadku ukochaną narzeczoną i stratę tę boleśnie przeżył, wyidealizował sobie obraz kobiety do tego stopnia, że żadna ze spotykanych kandydatek na żonę mu nie odpowiadała. Idealizacja miała bronić przed ponownym zakochaniem się i przeżywaniem przykrych uczuć.

Idealizacja może także spełniać funkcje karania siebie. Człowiek może tak wyidealizować obraz własnej osoby, że jego realne własne życie i zachowanie zupełnie do niego nie przystaje. I człowiek cierpi, ma przygnębiające myśli, obniżone poczucie własnej wartości. Te formy agresywności skierowane do wewnątrz mogą z kolei służyć jako mechanizm rozładowujący poczucie winy.

Idealizacja może także służyć jako narzędzie do karania siebie, kiedy jednostka wyidealizuje sobie jakiś obiekt, osobę, sprawę i okaże się, że jest to obiekt małowartościowy. Cierpienie wywołane tym zawodem służy jako kara. Mechanizm taki nie jest rzadki u neurotyków, którzy mają rodzaj „zdolności” wyszukiwania sobie obiektów i idealizowania ich,» a które później okazują się małowartościowe (L a u g h 1 i n, 1970, s. 123 – -130).