Potrzeba wyczynu jest to tendencja do robienia czegoś tak szybko i tak dobrze, jak tylko jest możliwe. Do robienia czegoś trudnego, przezwyciężania przeszkód w celu osiągnięcia wysokiego poziomu, czynności przewyższania samego siebie i innych, zwiększania szacunku dla siebie poprzez rozwijanie własnych możliwości.
Powyższą potrzebę charakteryzują uczucia ambicji, zamiłowania do czegoś, zapału, wysokich aspiracji. Potrącanie i usuwanie z drogi innych. Zastraszanie i działanie przymusem i siłą. Ujawnianie ataków wściekłości. Gryzienie, drapanie, kopanie. Atakowanie światopoglądu innych, blamowanie. Robienie z kogoś głupca, uprawianie złośliwej satyry.
Agresywność zwrócona do wewnątrz wyraża się w samokrytycyzmie, ganieniu i kaleczeniu siebie, w samobójstwie. Sublimowane w pewnym sensie zaspokojenie potrzeb agresywności wyraża się w czytaniu kryminałów, morderczych historii, uczestniczeniu w publicznych egzekucjach.
Człowiek agresywny lubi to, co może ranić lub zabijać, a więc kamienie, noże, kije, broń palną. Potrzeba agresywności tworzy fuzje z potrzebą dominacji, seksualną, ekshibicjonizmu, autonomii.
Potrzeba wyczynu wyraża się w czynnościach wykonywania długich, intensywnych, powtarzających się wysiłków w celu dokonania czegoś trudnego. Pracowaniu dla odległego celu. Posiadaniu determinacji do zwycięstwa. Czerpaniu zachęty do działania z obecności innych osób. Odczuwaniu radości współzawodnictwa. Osoba z potrzebą wyczynu posiada siłę woli. Łatwo pokonuje zniechęcenie i znudzenie.
Naciskami wyzwalającymi potrzebę wyczynu są sytuacje rywalizacji i trudne zadania do wykonania. Łączy się z każdą inną potrzebą, która daje „treści” mające być przedmiotem wyczynu. Wchodzi w konflikty z potrzebą poniżania się, bezpieczeństwa, zabawy, stowarzyszania, ekshibicjonizmu (Murray, 1953, s. 164- 166).
Leave a reply