Monthly Archives Październik 2015

Po zaprezentowaniu ponad dwudziestu wyodrębnionych i opisanych przez Laughiina GŁÓWNYCH mechanizmów obronnych przedstawimy kilkanaście interesujących dla psychologa wtórnych, POCHODNYCH mechanizmów obronnych. Przypominamy, że wtórne czy pochodne mechanizmy obronne uważa Laughlin za SKUTKI działania głównych mechanizmów obronnych. Są to zachowania, w których częściej występuje zdawanie sobie sprawy z tego, co człowiek robi, niż w działaniu innych mechanizmów obronnych. '

Współczesna diagnoza w psychologii osobowości przybiera trzy główne formy: oceny, mierzenia i rozumienia. OCENA osobowości czy ocena zachowania polega najogólniej biorąc na stwierdzeniu występowania u kogoś określonych grup reakcji, które są SYMPTOMAMI, OBJAWAMI jakichś bardziej złożonych i trwałych elementów struktury osobowości.

Jacobson wymienia liczne korzyści, jakie daje umiejętność relaksacji. Praktyki relaksacyjne oszczędzają ogromną ilość energii człowieka. Napięcie mięśnia zużywa wiele energii. Jeżeli duże partie mięśni są w stanie permanentnego napięcia, zużywają dużą ilość energii.

Reakcjami eksplozywnymi, wybuchowymi nazywa Kretschmer prymitywne reakcje emocjonalne, słowne, motoryczne i autonomiczne, występujące w gwałtownej formie natychmiast po zadziałaniu bodźca.

Objawami dużej „gotowości” do reagowania jakiejś potrzeby jest, według Murraya, natychmiastowe reagowanie po zadziałaniu bodźca, np. agresywne zachowanie natychmiast po usłyszeniu jakiegoś obraźli- wego słowa, natychmiastowe reagowanie na najmniejszą prowokację. Objawami dużej gotowości potrzeby do reagowania jest także mała wy- bredność w wyborze obiektów zaspokajających !potrzebę. Tak np. człowiek bardzo głodny może jeść byle co, a w wypadkach skrajnych nawet skórę z butów.

Laughlin jest autorem znanych prac o mechanizmach obronnych działających w osobowości człowieka. W pracach tych zamieszcza zespoły cech i reakcji osobowości składające się na, jak pisze, zdrową, emocjonalnie dojrzałą osobowość.

Autystyczne reakcje osobowości polegają na tym, że człowiek przypisuje sobie i innym takie myśli, uczucia, zamiary, postawy, motywy, sposoby zachowania, które spełniają w jakiś sposób jego silne, zahamowane z powodu różnych okoliczności, niewyżyte popędy, potrzeby i pragnienia.

Ważnym etapem treningu autogennego jest nauczenie się umiejętności wyzwalania wrażeń ciepła w okolicy splotu słonecznego, w miejscu między końcem mostka a pępkiem. Po kilku tygodniach ćwiczeń, kiedy udaje się już uzyskiwać wyraźne wrażenie ciepła w rękach i nogach, przychodzi kolej na te ćwiczenia.

Jest to tendencja do przewyższania innych, ale nie w tym, co człowiek rzeczywiście sobą reprezentuje, czy w tym, co łączy się z jego zawodem, rolą społeczną, ale przewyższanie innych innymi czynnościami. I tak dobry obraz siebie we własnych oczach zależy od tego, czy jest się w czymś „bardzo dobrym”. A więc, czy się jest bardzo dobrym kochankiem, sportowcem, pisarzem, pracownikiem. Przy czym chodzi tu o wydawanie się bardzo dobrym samemu sobie, o bycie bardzo dobrym we własnych oczach. Oczywiście chodzi także i o to, aby być bardzo dobrym w oczach innych, i brak uznania ze strony innych sprawia, że człowiek kierujący się taką potrzebą czuje do nich urazę.

Laughlin określa regresję jako jeden z głównych mechanizmów obronnych, w którym jednostka COFA się, NAWRACA w swoich zachowaniach do WCZEŚNIEJSZYCH reakcji, odczuwanych przez nią jako bardziej przyjemne. Regresja powoduje zazwyczaj nawrót do zachowania bardziej zależnego, do zachowania zmierzającego do większej opieki i oparcia (Laughlin, 1970, s. 320 – 321).

Rdzeniem tego kompleksu są objawy przywiązywania szczególnej uwagi do czynności defekacyjnych, niewstrzemięźliwość, brudzenie, częste wypróżnianie się, biegunki. Kateksja defekacji i faeces wyraża się w specjalnym zainteresowaniu czynnościami defekacyjnymi – przecenianiu ich, wyrażaniu lęków z tym związanych, posługiwaniu się środkami medycznymi, tworzeniu z tym związanych specjalnych rytuałów.

Murray określa potrzebę jako hipotetyczną siłę o fizykochemicznej naturze, zlokalizowaną w mózgu, która organizuje percepcję, spostrzeganie, świadome dążenia i motorykę w taki sposób, żeby zmienić istniejącą, niezadowalającą sytuację (Murray, 1953, s. 123- 124).

Laughlin określa dysocjację jako mechanizm obronny, który polega na tym, że jednostka oddziela treść emocjonalną, afekt, uczucie związane z jakąś ideą, sytuacją, obiektem lub związkiem.